Het Beest van Gévaudan, een verschrikkelijk waargebeurd verhaal dat een legende lijkt te zijn

Van 30 juni 1764 tot 19 juni 1767,
vielen tussen de 82 en 124 mensen ten prooi aan het beest van Gévaudan!

Deze aanvallen vonden plaats in een uitgestrekt gebied dat tegenwoordig de departementen Lozère, Cantal en Haute-Loire beslaat.
Vanaf het begin namen deze gebeurtenissen aanzienlijke proporties aan dankzij deongeëvenaarde internationale media-aandacht!
Gravures van het Beest werden overal gepubliceerd, van Parijs tot San Francisco!
Waarom zo’n enorme impact?

Dit is niet te wijten aan de belangrijke rol van het gebied in het leven van het Koninkrijk Frankrijk.
De Gévaudan is een relatief arm landbouwgebied.
Het noorden, waar het Beest woedde, was verdeeld tussen het plateauvan Aubrac en de bergen van Margeride.
Dit uitgestrekte gebied was lang niet zo bosrijk als vandaag de dag, maar bestond uit heide en weilanden, onderbroken door bosjes en enkele schamele bossen (Mercoire, La Tenazeyre, Bois de Pommier, enz.).

Dit ruige land voedde de verbeelding van de kroniekschrijvers uit die tijd.

Want het was de pers die de omvang van de zaak verklaarde.
Het einde van de Zevenjarige Oorlog liet een gapend gat achter in de redacties van de gazetten, totdat de Gazette d’Avignon het verhaal oppakte.
De redacteur verweefde vakkundig het nogal summiere nieuws uit het veld.
Deze mediadruk zette koning Lodewijk XV aan tot actie. In diskrediet gebracht door het verlies van het conflict, moest hij laten zien dat hij in staat was om het Koninkrijk te beschermen.

De invloed van de familie Choiseul mag in deze affaire niet onderschat worden.
Terwijl hertog Etienne-François de Choiseulde naaste minister van de koning was, was zijn neef niemand minder dan de graaf-bisschop van Gévaudan, Gabriel-Florent de Choiseul-Beaupré.
In een beroemde tekst die bekend staat als het“Mandement de l’évêque de Mende“, beschreef de bisschop van Mende het beest als een goddelijke gesel, wat een mystieke dimensie aan de zaak gaf.
Als vertegenwoordiger van de wereldlijke macht zorgde de bisschop ervoor dat de jacht werd opgevolgd door zijn diensten en het zenden van de harquebusier van de koning was ongetwijfeld gekoppeld aan zijn relatie met zijn neef.

Tijdens deze periode werden talrijke drijfjachten georganiseerd en onder het grote aantal wolven dat werd geëlimineerd, werden twee grote canids gedood.
De eerste werd gedood door de harquebusier François Antoine op 20 september 1765 in het Bois de Pommier, gevolgd door een tweede door Jean Chastel op 19 juni 1767 in de Sogne d’Auvers.
De dood van dit dier maakte een einde aan de aanvallen in de regio.

©Gabriel Florent De Choiseul Beaupré - Bisschop van Mende in de 18e eeuw

Sinds de 19e eeuw heeft dit verhaal menig sprookje aangewakkerd.

Er zijn vele theorieën over de aard van het Beest, van wolf tot hyena tot seriemoordenaar.

Het verhaal en zijn legende zijn ook een bron van artistieke inspiratie, met toneelstukken, romans, stripverhalen en films….

De plek is er nog steeds,
ook al is het landschap veel bosrijker dan toen,
Waarom zou je niet in de voetsporen van het Beest treden?

Naslagwerken:

CHABROL Jean-Paul, La bête des Cévennes et la bête du Gévaudan en 50 vragen, Editions Alcide, 2018.
MAURICEAU Jean-Marc, La bête du Gévaudan: Mythes et réalités, Éditions Tallandier, pp.624, 2021.
MAURICEAU Jean-Marc, La Bête du Gévaudan, la fin de l’énigme?, Editions Ouest France, 2015.
MAURICEAU Jean-Marc, La Bête du Gévaudan, Larousse, Parijs, 2008.
MAURICEAU Jean-Marc & MADELINE Philippe, Repenser le sauvage grâce au retour du loup : les sciences humaines interpellées, Presses universitaires de Caen, coll. “Bibliothèque du Pôle rural” (no 2), 2010.
SOULIER Bernard, Sur les traces de la bête du Gévaudan et de ses victimes, Editions du cygne, Parijs, 2011.